Epifiz Bezi Anlaşılmayı Hak Ediyor (Gündem / Yorum / Sağlık) Epifiz Bezi Anlaşılmayı Hak Ediyor

 

Sağlıcakla Araştırma Grubu

04/04/2022

 

Bir zamanlar `üçüncü göz` olarak adlandırılan epifiz bezi, beynin derinliklerinde yer alan küçük bir bezdir. On yedinci yüzyıl Fransız filozofu Rene Descartes, ruhun epifiz bezinde bulunduğunu düşünüyordu. Hatta onu ruhun ana koltuğu ve tüm düşüncelerimizin oluştuğu yer olarak kabul ediyordu.

 

Adını çam kozalağı şeklinden alan bu bez, vücudun iç saatinde rol oynayan melatonin hormonunu salgılar. Beyin, liflerle birbirine bağlanan iki ayrı yarım küreden oluşur. Epifiz bezi, beynin ortasında, iki yarım küre arasında bulunur. Epifiz bezi esas olarak melatonin hormonunu üreten hücreler olan pinealositleri içerir.

 

Epifiz Bezinin Sirkadiyen Ritme Etkisi

Epifiz bezi vücudun sirkadiyen ritimlerini düzenlediği için vücudun iç saatinin anahtarıdır. Sirkadiyen ritimler, kişinin her gün aynı saatte yorgun hissetmesine, uyumasına, uyanmasına ve tetikte hissetmesine neden olan sinyaller de dâhil olmak üzere vücudun günlük ritimleridir.

Epifiz bezi, sirkadiyen ritimleri düzenlemeye yardımcı olan melatonin hormonunu salgılar. Melatonin kişinin maruz kaldığı ışık miktarına göre üretilir. Epifiz bezi karanlık olduğunda daha fazla melatonin salgılar, bu da melatoninin uykudaki rolüne işaret eder. Sağlıklı, normal işleyen bir bireyde, melatonin ritmik bir döngü içinde salınır ve geceleri göze giren ışık azalmaya başladığında daha fazla melatonin üretilir. Kan dolaşımı onu vücudun farklı bölgelerine taşır, burada reseptörler uyku ihtiyacını belirlemek için melatonini alır.

 

Epifiz Bezinin İşlevleri

Kemik Metabolizması

Yaşla birlikte epifiz bezinin işleyişindeki azalma kemik metabolizmasını etkileyebilir.

Fareler üzerinde yapılan bir araştırmada epifiz bezinin işlevindeki değişikliklerin kemik metabolizmasını etkileyebileceğini düşündürmektedir. Menopoz sonrası kadınlar, diğer gruplara göre osteoporoza karşı daha savunmasızdır. Epifiz bezi işlevi yaşla birlikte azalma eğilimindedir. Çalışmalarda, oral melatonin takviyelerinin, kemik kütlesini artırarak, gelecekte postmenopozal osteoporoza karşı korunmaya yardımcı olabileceği sonucuna varılmıştır.

 

Akıl sağlığı

Uyku ve zihinsel sağlık ayrılmaz bir şekilde bağlantılıdır. Uyku yoksunluğu zihinsel sağlık sorunlarına neden olabilir. Bazı zihinsel sağlık sorunları ışığa erişimle ilişkilendirilmiştir. Örneğin; mevsimsel duygu durum bozukluğu, kişinin ruh halini etkileyen ve ışık seviyeleri düşük olduğunda ortaya çıkma eğiliminde olan bir depresyon şeklidir. Bunun nedeni melatonin salgılanmasındaki değişiklikler olabilir.

 

Hipofiz Bezi İşlevi

Hipofiz bezi, beynin hipotalamus adı verilen bölümünden çıkıntı yapan bir bezdir. Hipotalamus, büyüme ve tiroid fonksiyonu dâhil olmak üzere çok çeşitli hormonal fonksiyonlarla bağlantılıdır. Araştırmalar gösteriyor ki epifiz bezi hipofiz bezinin davranışını değiştirebilir. Melatonin, hipofiz bezinin yumurtalıkların ve testislerin gelişiminde önemli rol oynayan hormonları salgılamasını engelleyebilir ve adet döngüsü gibi işlevleri düzenleyebilir.

 

İlaç Metabolizması

Bazı ilaçların epifiz bezinin işlevini ve melatonin salgılama seviyelerini değiştirdiği görülmüştür. Yapılan çalışmalarda epifiz bezinin kokain ve diğer psikostimülanlara (uyarıcılar) bağımlılıkta önemli bir rol oynayabileceği sonucuna varılmıştır.

 

Yaşlanma

İnsanlar yaşlandıkça epifiz bezi daha az melatonin salgılama eğilimindedir. Yaşa bağlı değişikliklerin tek suçlusunun melatonin olması pek olası değildir, ancak düşük melatonin seviyeleri yaşlanma sürecini açıklamaya yardımcı olabilir.

Yaşlı yetişkinler daha az uyuma eğilimindedir ve uykuya dalmakta zorluk çekebilirler. Melatonindeki değişiklikler bu durumu açıklayabilir.

 

Yön Bulma Yeteneği

Araştırmacılar epifiz bezi bozukluğu olan kişilerin yer ve yön duyularında azalma olduğunu bulmuşlardır. Bu da epifiz bezinin yer ve yön bulma becerisi üzerinde büyük ölçüde rol oynayabileceğini düşündürmektedir.

 

Epifiz Bezi Disfonksiyonu

Epifiz bezi disfonksiyonu(fonksiyon bozukluğu) uyku düzenini etkileyebilir. Semptomlar uykusuzluk veya aşırı uyku hali içerebilir.

Epifiz bezi kalsiyum tortuları biriktirebilir. Sağlıklı bireylerde bu tortular normaldir, ancak aşırı kireçlenme epifiz bezinin düzgün çalışmasını engelleyebilir.

Epifiz bezi hipotalamusla yakından ilişkili olduğundan, hipotalamusla ilgili sorunlar - kanser, büyüme veya hormonal sorunlar dâhil - epifiz bezi işlev bozukluğuna neden olabilir. Epifiz bezi tümörleri nadirdir ancak epifiz fonksiyonunu da değiştirebilir.

Epifiz bezi disfonksiyonunun en belirgin semptomu sirkadiyen ritimlerdeki değişikliktir. Bu, çok fazla veya çok az uyumak, gecenin ortasında aktif ve huzursuz hissetmek veya alışılmadık zamanlarda uykulu hissetmek anlamına gelebilir.

 

Koronavirüs HaberleriSağlık


Bağışıklık Sistemi, COVID-19`dan İyileştikten Sonra Kalıcı Bir Savunma Oluşturur.

Bağışıklık Sistemi, COVID-19`dan İyileştikten Sonra Kalıcı Bir Savunma Oluşturur.

Dövme Mürekkepleri Kanserojen mi?

Dövme Mürekkepleri Kanserojen mi?

Grip Belirtilerini Covid-19`dan Nasıl Ayırt Edebiliriz?

Grip Belirtilerini Covid-19`dan Nasıl Ayırt Edebiliriz?

Tüm Hakları Saklıdır. Copyright 2021 © bilgi@saglicaklagel.com

Gizlilik | Kullanım Koşulları


Sağlık Sitesi